पोखरा, २६ पुस । चीनमा अहिले फ्लुजस्तै लक्षण देखिने मानव मेटाप्नेउमोभाइरस (एचएमपीभी) को संक्रमणको दर बढ्दै गएको छ। सामाजिक सञ्जालमा मास्क लगाएका बिरामीहरूले भरिएका अस्पतालहरूको तस्बिरले धेरैलाई कोभिडजस्तै महामारी हुने डर पैदा गरेको छ। तर, बिबिसीका अनुसार, स्वास्थ्य विज्ञहरूले एचएमपीभी कोभिडजस्तो नयाँ रोग नभई धेरै वर्षदेखि चल्दै आएको सामान्य भाइरस भएको बताएका छन्।
यो भाइरसले शीतकालीन समयमा हरेक वर्ष जस्तै यसपालि पनि चीन र अन्य देशहरूमा संक्रमणको सामान्य वृद्धि देखाइरहेको हो। विज्ञहरूका अनुसार यो रोगको प्रकोप नयाँ नभएको र चिन्ताको विषय नबन्नुपर्ने स्पष्ट छ।
एचएमपीभी के हो र कसरी फैलिन्छ?
एचएमपीभी सन् २००१ मा नेदरल्यान्ड्समा पहिलोपटक पहिचान गरिएको थियो। यो भाइरस संक्रमित व्यक्तिसँग प्रत्यक्ष सम्पर्कबाट वा दूषित सतह छुँदा फैलिन्छ। यो सामान्यतया माथिल्लो श्वसन प्रणालीलाई असर गर्ने भाइरस हो, जसले धेरैजसो मानिसहरूमा फ्लुको जस्तै हल्का लक्षण देखाउँछ।
विज्ञहरूको अनुसार, एचएमपीभीका लक्षणमा ज्वरो, खोकी र नाक बन्द हुने जस्ता समस्या पर्छन्। तर, दुई वर्षभन्दा मुनिका बालबालिका र कमजोर प्रतिरोधात्मक क्षमता भएका व्यक्तिहरू, विशेष गरी वृद्धहरू र गम्भीर रोगीहरूका लागि यो भाइरस जोखिमपूर्ण हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा फोक्सोसम्बन्धी गम्भीर समस्या देखिन सक्छ, जसले अस्पताल भर्ना हुनुपर्ने अवस्था ल्याउन सक्छ।
चीनमा किन बढ्दैछ एचएमपीभीको संक्रमण?
एचएमपीभी जस्ता श्वसनसम्बन्धी संक्रमण हिउँदको अन्तिम र वसन्त ऋतुको सुरुवातमा बढी सक्रिय हुन्छन्। बिबिसीका अनुसार, चीनमा अहिलेको संक्रमण दर चिसो मौसमसँगै बढिरहेको छ। उत्तर चीनमा देखिएको वर्तमान वृद्धि न्यून तापक्रमसँग मिल्दोजुल्दो छ, जुन मार्चसम्म जारी रहने अनुमान गरिएको छ।
चीन मात्र होइन, उत्तर गोलार्धका अन्य देशहरू, जस्तै अमेरिका र बेलायतमा पनि एचएमपीभीको संक्रमण दर बढिरहेको छ। तर, यो वृद्धि मौसमी सामान्यतासँगै रहेको र कुनै अस्वाभाविक प्रकोपको संकेत नभएको विज्ञहरूले बताएका छन्।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ) ले चीनलगायत उत्तर गोलार्धमा फ्लुजस्तै रोगहरूको दरको निगरानी गरिरहेको छ। डब्ल्यूएचओका अनुसार, चीनमा स्वास्थ्य प्रणाली ठप्प भएको वा आपतकालीन घोषणा हुनुपर्ने अवस्था नभएको पुष्टि भएको छ।
कोभिडजस्तै महामारीको सम्भावना कति छ?
स्वास्थ्य विज्ञहरूले कोभिडजस्तै महामारीको डर अनावश्यक रहेको बताएका छन्। उनीहरूका अनुसार, यस्तो विश्वव्यापी महामारी नयाँ भाइरसबाट हुने गर्दछ, तर एचएमपीभी नयाँ होइन। यो भाइरस विगत केही दशकदेखि मानव समाजमा फैलिएको छ, जसका कारण मानिसहरूले यसविरुद्ध पहिले नै आंशिक प्रतिरोधात्मक क्षमता विकास गरेका छन्।
विशेषगरी, पाँच वर्षभन्दा मुनिका बालबालिकाले यो भाइरससँग पहिलोपटक संक्रमण अनुभव गरिसकेका हुन्छन्। जीवनकालमा बारम्बार यस भाइरसबाट संक्रमित हुने भए पनि यसले सामान्यतया हल्का लक्षण मात्रै देखाउँछ।
सावधानी अपनाउन सुझाव
स्वास्थ्य विज्ञहरूले एचएमपीभी र अन्य श्वसनसम्बन्धी रोगहरूसँग जोगिनका लागि केही साधारण सावधानी अपनाउन सुझाव दिएका छन्। तीमध्ये, भीडभाडमा मास्क लगाउने, भीडबाट टाढा रहने, नियमित रूपमा हात धुने र प्रयोग गरिएका टिशु सुरक्षित रूपमा फ्याँक्ने कुरा उल्लेखनीय छन्।
बेलायतमा, फ्लुजस्तै अन्य रोगहरूको रोकथामका लागि गर्भवती महिला र ७५ देखि ७९ वर्ष उमेरका व्यक्तिहरूलाई आरएसभी खोप लगाउन सिफारिस गरिएको छ।
